Nwyddau Hylendid Amsugnol (Absorbent Hygiene Products/AHP)
Mae Nwyddau Hylendid Amsugnol (AHP) yn cynnwys amrywiaeth o nwyddau wedi’u ffurfio o nifer o ddeunyddiau a gaiff eu defnyddio mewn bywyd bob dydd, wedi’u gwneud yn bennaf o ffibrau amsugnol a phlastig. Rhai o’r prif eitemau sy’n rhan o’r categori AHP yw cewynnau tafladwy, padiau anymataliaeth a nwyddau hylendid benywod.
Mae’r deunyddiau hyn yn cyfrif am fwy na thri y cant o’r gwastraff ac ailgylchu o’r cartref a gynhyrchwn yn y wlad. Ar sail dadansoddiad cyfansoddiad WRAP o wastraff ac ailgylchu o’r cartref, mae Cymru’n cynhyrchu oddeutu 47,000 o dunelli o AHP y flwyddyn, yn cynnwys bron i 150 miliwn o gewynnau.
Ar hyn o bryd, cesglir AHP o ymyl y ffordd i’w ailgylchu gan fwy na thraean o awdurdodau lleol Cymru trwy wasanaethau casgliadau arbenigol. Caiff wedyn ei anfon i gyfleuster prosesu arbenigol, sy’n gwneud y didoli cychwynnol i gael gwared â deunyddiau nas targedir ac na ddylent fod wedi cael eu casglu gyda’r AHP.
Yn dilyn hynny, caiff y gwastraff AHP ei rwygo’n fân, cyn cael ei drin mewn awtoclaf, peiriant sy’n rhoi pwysedd, gwres a stêm sylweddol ar y deunydd i gael gwared â’r gwastraff biolegol. Caiff y plastigion eu gwahanu oddi wrth y ffibr seliwlos, ac anfonir y plastigion ymlaen i gyfleusterau troi gwastraff yn ynni.
Caiff y ffibr seliwlos hwn wedyn ei ddefnyddio ar gyfer amrywiaeth o bethau, fel deunydd amsugno arllwysiadau olewau, hylifau oeri a dŵr, deunyddiau pacio a deunyddiau ar gyfer gwneud hysbysfyrddau. Mae’n cael ei dreialu ar hyn o bryd ar gyfer ei ddefnyddio i gynhyrchu byrddau ffibr a chyfansoddion pren-plastig.
Mae gwaith ymchwil a datblygu’n mynd rhagddo ar ddefnyddiau eraill posibl, yn cynnwys defnyddio’r deunydd terfynol mewn insiwleiddio, panelau waliau, deunydd acwstig ac o dan loriau laminedig.